Nhiều người thổi phồng công dụng của cao hắc sâm như một “thần dược” chữa bệnh khiến mọi người đổ xô đi mua về dùng mà không xem xét việc mình sử dụng có hợp không. Sự thật là mặc dù có rất nhiều lợi ích nhưng nó cũng có những người không nên dùng cao hắc sâm. Hãy cùng Vitamax xem bạn có thuộc nhóm chống chỉ định không và cách dùng đúng để phát huy tối đa hiệu quả của nó.
Cao hắc sâm là gì?
Cao hắc sâm là một loại thực phẩm chức năng được chiết xuất từ hắc sâm (sâm đen). Điểm nổi bật của cao hắc sâm nằm ở quá trình chế biến cầu kỳ, giúp cô đặc dưỡng chất và tăng cường giá trị dinh dưỡng so với sâm tươi.
Quy trình cụ thể là hấp và sấy 9 lần. Nhân sâm tươi được hấp ở nhiệt độ cao (khoảng 113°C) trong nhiều giờ, sau đó sấy khô ở 100°C. Kết quả là nó tạo ra nhiều hoạt chất quý như ginsenoside Rg3, polyphenol và polysaccharide, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Trước khi sấy khô, bạn có thể kết hợp hấp với lên men để tăng cường nhiều dưỡng chất hơn nữa.
Với hàm lượng dưỡng chất cao như thế, mọi người tìm đến cao hắc sâm để bồi bổ sức khỏe, tăng sức đề kháng, giúp cơ thể khỏe mạnh hơn. Đối với sức khỏe tinh thần, nó còn có thể giúp bạn giảm căng thẳng, cải thiện trí nhớ và giúp duy trì tinh thần minh mẫn. Nếu bạn đang bị suy nhược hoặc vừa khỏi bệnh, cao hắc sâm còn có thể hỗ trợ phục hồi sức khỏe.
Danh sách những người không nên dùng cao hắc sâm
Dù cao hắc sâm mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe và tinh thần, nhưng không phải ai cũng thích hợp với hàm lượng dinh dưỡng cao này. Để đảm bảo an toàn, một số nhóm người sau cần thận trọng và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng:
Người dị ứng với thành phần của cao hắc sâm
Nếu bạn có tiền sử dị ứng với các loại thảo dược hoặc nhạy cảm với các hoạt chất trong cao hắc sâm, hãy cẩn trọng. Nếu không, bạn có thể gặp các phản ứng như ngứa, phát ban, khó thở, rối loạn tiêu hóa. Do đó, trước khi dùng bạn nên hỏi ý kiến của chuyên gia hoặc bác sĩ để tránh những rủi ro không đáng có.
Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú
Mặc dù chưa có đủ nghiên cứu khoa học để khẳng định mức độ an toàn của cao hắc sâm trong trường hợp này, nhưng các hoạt chất trong cao hắc sâm có thể ảnh hưởng đến hormone, đặc biệt là trong giai đoạn thai kỳ hoặc khi đang cho con bú. Để tránh gây ra những tác dụng phụ không mong muốn, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé, bạn nên tạm ngưng sử dụng cao hắc sâm trong thời gian mang thai và cho con bú.
Trẻ em dưới 15 tuổi
Cơ thể của trẻ em dưới 15 tuổi vẫn còn đang trong giai đoạn phát triển, đặc biệt hệ nội tiết của chúng rất nhạy cảm. Cao hắc sâm với tính chất “đại bổ” có thể gây ra các vấn đề như dậy thì sớm hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển tự nhiên của trẻ. Do đó, thay vì dùng cao hắc sâm, phụ huynh nên dùng các sản phẩm nhân sâm dành riêng cho trẻ như hồng sâm baby vì thành phần của nó phù hợp với cơ địa của trẻ hơn.
Người mắc bệnh nặng
Những người đang điều trị các bệnh liên quan đến tim mạch, huyết áp, dạ dày, gan, thận hoặc tiểu đường cần đặc biệt thận trọng. Không phải lúc nào cũng vậy, nhưng cao hắc sâm có thể ảnh hưởng đến huyết áp, nhịp tim hoặc lượng đường trong máu. Đồng thời, nó còn có khả năng tương tác với thuốc điều trị, làm tăng nguy cơ biến chứng hoặc khiến bệnh nặng hơn.
Bởi vậy, nếu bạn đang điều trị bệnh nặng, luôn hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng cao hắc sâm. Người có chuyên môn sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe của bạn và đưa ra hướng dẫn phù hợp.
Người chuẩn bị phẫu thuật
Cao hắc sâm có tác dụng làm loãng máu, nên nó có thể làm tăng nguy cơ chảy máu trong quá trình phẫu thuật. Ngoài ra, các hoạt chất trong sản phẩm có thể tương tác với thuốc gây mê hoặc các loại thuốc khác, ảnh hưởng đến quá trình hồi phục sau phẫu thuật.
Nếu bạn sắp phẫu thuật, hãy thông báo với bác sĩ về việc sử dụng cao hắc sâm hoặc bất kỳ thực phẩm chức năng nào để đảm bảo an toàn.
Các loại thuốc tương tác với cao hắc sâm
Thuốc điều trị tăng huyết áp
Thuốc hạ huyết áp giúp giữ huyết áp ổn định, nhưng cao hắc sâm có thể làm tăng huyết áp. Đó là bởi vì nó kích thích tim đập mạnh hơn và co mạch máu. Trong trường hợp nhẹ hơn, dùng thuốc điều trị tăng huyết áp với cao hắc sâm làm giảm hiệu quả của thuốc. Ngoài ra, một số chất trong sâm như aspartic acid hay arginine có thể làm tăng tích tụ mỡ ở mạch máu, làm tình trạng xơ vữa động mạch nặng thêm.
Thuốc điều trị đái tháo đường
Người bị tiểu đường thường kiểm soát đường huyết bằng thuốc hoặc tiêm insulin trong khi đó cao hắc sâm có tác dụng hạ đường huyết mạnh. Kết hợp chúng với nhau khiến đường huyết giảm quá mức nghiêm trọng.
Sau 1-2 giờ dùng thuốc, bạn có thể bị chóng mặt, ngất xỉu và té ngã. Nếu lỡ dùng cao hắc sâm gần thời điểm uống thuốc, bạn hãy chuẩn bị sẵn đồ ăn nhẹ để xử lý khi có dấu hiệu tụt đường huyết.
Thuốc chống đông máu
Thuốc chống đông máu như aspirin, warfarin hay ticlopidin thường được dùng cho bệnh nhân đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim để ngăn hình thành cục máu đông. Cao hắc sâm cũng có tác dụng làm loãng máu nên khi kết hợp với nhau, chúng tạo tác dụng cộng hưởng giống như bạn dùng liều thuốc quá cao. Điều này có thể khiến bạn dễ bị chảy máu hơn rất nhiều.
Thuốc điều trị tâm thần
Thông thường, các loại thuốc điều trị trầm cảm như amitriptylin hoặc tâm thần phân liệt như clozapine cần được dùng điều độ mỗi ngày. Trong khi đó, cao hắc sâm làm chậm quá trình chuyển hóa thuốc trong gan, khiến nồng độ thuốc trong máu tăng cao, dễ gây quá liều hoặc nhiễm độc. Điều này có thể dẫn đến rối loạn vận động, co giật hoặc làm giảm bạch cầu, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
Hướng dẫn sử dụng cao hắc sâm an toàn cho người được phép sử dụng
Sử dụng đúng liều lượng
Cao hắc sâm có hoạt tính mạnh, nên bạn phải đảm bảo mình dùng đúng liều lượng. Nếu không, dùng quá liều có thể gây ra các tác dụng phụ như mất ngủ, hồi hộp hoặc khó chịu dạ dày. Theo khuyến cáo, mỗi ngày bạn chỉ nên dùng 1-2 lần, mỗi lần khoảng 1-2g (tương đương 1-2 thìa cà phê nhỏ). Cách dùng là pha cao hắc sâm với nước ấm (khoảng 50-60°C) giúp bạn dễ uống hơn và để cơ thể hấp thu tốt hơn.
Chọn thời điểm sử dụng hợp lý
Thời điểm uống cao hắc sâm có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của nó. Dùng vào buổi sáng hoặc trước bữa ăn giúp cơ thể bạn hấp thu dưỡng chất tốt nhất, đồng thời, nó giúp tinh thần của bạn sảng khoái và tràn đầy năng lượng. Vì cao hắc sâm giúp tỉnh táo nên sử dụng vào buổi tối có thể làm bạn mất ngủ. Do đó, bạn nên tránh thời điểm này hoặc uống trước giờ đi ngủ ít nhất 4-5 tiếng.
Không dùng liên tục trong thời gian dài
Bạn không nên dùng cao hắc sâm liên tục trong một thời gian dài. Vì cơ thể của bạn có thể bị “nhờn thuốc” và khó duy trì hiệu quả của sản phẩm. Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và mục đích sử dụng, bạn nên sử dụng theo đợt (tầm 1-2 tháng rồi nghỉ).
Tránh kết hợp với một số loại thực phẩm
Để đảm bảo cao hắc sâm phát huy tối đa tác dụng của nó, bạn không nên sử dụng cùng với trà, củ cải hoặc hải sâm. Bởi những thực phẩm này có thể làm giảm hiệu quả của sản phẩm. Biện pháp tốt nhất là uống sâm đen cách thời gian sử dụng những thực phẩm này ít nhất 2-3 tiếng.
Nói chung, những người không nên dùng cao hắc sâm là người bị dị ứng với nó, phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú, người sắp phẫu thuật, người bị bệnh nặng và trẻ em dưới 15 tuổi. Nếu bạn không thuộc những nhóm người này, hãy yên tâm mua cao hắc sâm và áp dụng hướng dẫn sử dụng để phát huy tối đa công dụng của nó. Trường hợp không hợp với loại thực phẩm chức năng này, bạn có thể xem xét những sản phẩm khác với lợi ích tương tự như Đông trùng hạ thảo hộp gỗ Kanghwa Premium Natural Herb Extract từ Vitamax.
