Huyết áp thấp có dùng được sâm không? Lưu ý để sử dụng an toàn

7 phút đọc
Huyết áp thấp có dùng được sâm không? Bài viết phân tích cơ chế, lợi ích, lưu ý an toàn và cách dùng hồng sâm hiệu quả.
Chia sẻ bài viết:

Người bị huyết áp thấp thường xuyên gặp phải tình trạng chóng mặt, mệt mỏi, hoa mắt, thậm chí ngất xỉu. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn làm tăng nguy cơ tai nạn trong sinh hoạt hằng ngày. Chính vì vậy, câu hỏi được nhiều người quan tâm là: “Huyết áp thấp có dùng được sâm không? Có nên uống hồng sâm để cải thiện sức khỏe không?”. Vitamax sẽ giúp bạn giải câu hỏi đó dựa trên dữ liệu nghiên cứu và lời khuyên của chuyên gia.

 Hình ảnh chiếc cân cân bằng giữa củ hồng sâm và biểu tượng trái tim, minh họa việc sâm giúp ổn định huyết áp thấp một cách an toàn.
Hồng sâm không chỉ bồi bổ, mà còn giúp điều hòa và ổn định huyết áp một cách an toàn.

Huyết áp thấp là gì? Triệu chứng & nguy cơ

Theo định nghĩa y khoa, huyết áp được coi là thấp khi chỉ số dưới 90/60 mmHg [1]. Đây là một tình trạng thường gặp nhưng không nên xem nhẹ, bởi nó có thể dẫn tới nhiều hệ lụy nghiêm trọng.

  • Nguyên nhân phổ biến: có thể do di truyền, bệnh lý tim mạch, mất máu cấp hoặc mạn, rối loạn nội tiết (như suy giáp, bệnh Addison), hoặc là tác dụng phụ của một số loại thuốc điều trị huyết áp và tim mạch.
  • Triệu chứng thường gặp bao gồm: chóng mặt, hoa mắt, mệt mỏi, da lạnh, vã mồ hôi, tim đập nhanh, thậm chí ngất [1].
  • Nguy cơ tiềm ẩn: huyết áp thấp kéo dài có thể gây thiếu máu não, trụy tim mạch, suy giảm trí nhớ và làm giảm hiệu suất làm việc cũng như chất lượng cuộc sống.

Đây chính là lý do vì sao nhiều người tìm đến nhân sâm và hồng sâm Hàn Quốc như một giải pháp hỗ trợ.

Infographic liệt kê các triệu chứng phổ biến của huyết áp thấp, bao gồm chóng mặt, hoa mắt, mệt mỏi và da lạnh.
Đừng bỏ qua những dấu hiệu này. Đây có thể là triệu chứng của huyết áp thấp.

Người huyết áp thấp có dùng được sâm không?

Bên cạnh những nghiên cứu về bị cao huyết áp có uống sâm được không? Nhiều nghiên cứu lâm sàng cũng cho thấy nhân sâm có thể được sử dụng an toàn với liều thấp–trung bình (1–4 g/ngày) nhằm hỗ trợ ổn định huyết áp [2].

Các chuyên gia khuyến nghị:

  • Nên bắt đầu với liều thấp khoảng 1 g/ngày trong 2–4 tuần đầu để theo dõi phản ứng của cơ thể.
  • Nhân sâm đặc biệt phù hợp với những người mệt mỏi, hay hoa mắt, thiếu máu não, dễ tụt huyết áp đột ngột.
  • Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng nhân sâm không phải là thuốc điều trị. Nó chỉ đóng vai trò hỗ trợ cải thiện sức khỏe và ổn định huyết áp bên cạnh chế độ dinh dưỡng, lối sống lành mạnh và tuân thủ điều trị của bác sĩ.

Lợi ích khi người huyết áp thấp sử dụng nhân sâm

Nhiều công trình nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh rằng nhân sâm & tác dụng của sâm hàn quốc mang lại lợi ích đáng kể đối với những người mắc huyết áp thấp. 

Ổn định huyết áp trong tình huống cấp tính

Một nghiên cứu lâm sàng trên bệnh nhân chạy thận nhân tạo cho thấy việc nhai 3,5 g hồng sâm trong mỗi phiên lọc máu giúp giảm đáng kể mức tụt huyết áp và giảm tần suất xuất hiện triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi. Đáng chú ý, hồng sâm không làm tăng huyết áp nền, mà chỉ hỗ trợ ổn định huyết áp trong hoàn cảnh tụt áp cấp tính [3].

Kích thích cơ chế co mạch để duy trì huyết áp

Các hoạt chất ginsenosides có trong hồng sâm được chứng minh làm tăng nồng độ endothelin-1 (ET-1) và angiotensin II (AngII) – hai chất nội sinh đóng vai trò co mạch mạnh. Nhờ cơ chế này, cơ thể có khả năng duy trì huyết áp ổn định hơn trong trường hợp huyết áp hạ xuống mức thấp bất thường [4].

Điều hòa giãn mạch, tránh tụt huyết áp quá mức

Một nguyên nhân quan trọng khiến người huyết áp thấp dễ hoa mắt, chóng mặt là do mạch máu giãn quá mức. Các nghiên cứu chỉ ra rằng hồng sâm giúp giảm sản xuất nitric oxide (NO) dư thừa – một chất gây giãn mạch mạnh. Nhờ vậy, hồng sâm góp phần duy trì trương lực thành mạch và hạn chế nguy cơ tụt huyết áp đột ngột [5].

Chống oxy hóa và bảo vệ nội mạc mạch máu

Bên cạnh việc ổn định huyết áp, hồng sâm còn chứa các thành phần có hoạt tính chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào nội mạc khỏi tổn thương do stress oxy hóa. Điều này không chỉ hỗ trợ lưu thông tuần hoàn máu, mà còn nâng cao khả năng cung cấp oxy và dưỡng chất cho não bộ, tim và nhiều cơ quan quan trọng khác [6].

Sơ đồ giải thích cơ chế hồng sâm hỗ trợ người huyết áp thấp bằng cách điều hòa co mạch, giảm giãn mạch và bảo vệ thành mạch
Hiểu rõ cơ chế khoa học: Cách hồng sâm tác động lên mạch máu để ổn định huyết áp.

Chế độ dinh dưỡng và thảo dược đi kèm hỗ trợ huyết áp thấp

Việc sử dụng hồng sâm sẽ hiệu quả hơn khi kết hợp cùng chế độ dinh dưỡng hợp lý và các thảo dược bổ trợ.

Dinh dưỡng nên bổ sung

Người huyết áp thấp cần tập trung vào những thực phẩm giàu vi chất giúp tăng sản xuất hồng cầu và cải thiện lưu thông máu:

  • Vitamin B12: có nhiều trong thịt đỏ, hải sản, trứng, sữa. Thiếu B12 dễ dẫn tới thiếu máu, làm nặng thêm tình trạng huyết áp thấp.
  • Sắt: có trong gan động vật, hải sản, rau xanh đậm màu. Sắt cần thiết cho tổng hợp hemoglobin.
  • Folate (vitamin B9): hỗ trợ tủy xương tạo máu, có trong đậu, rau lá xanh, ngũ cốc nguyên hạt.
  • Kali và magie: giúp ổn định hoạt động co bóp tim và trương lực mạch máu, có nhiều trong chuối, khoai lang, các loại hạt và rau xanh.
Các loại thực phẩm tốt cho người huyết áp thấp như thịt bò, trứng, rau xanh, giàu vitamin B12, sắt và folate.
Để tối ưu hiệu quả, hãy kết hợp hồng sâm cùng một chế độ dinh dưỡng khoa học.

Thảo dược hỗ trợ từ Vitamax

Ngoài các sản phẩm thảo dược từ Hồng Sâm và Hắc Sâm Hàn Quốc, Vitamax còn cung cấp nhiều sản phẩm thảo dược giúp hỗ trợ người huyết áp thấp:

Lưu ý an toàn khi sử dụng nhân sâm cho người huyết áp thấp

Mặc dù nhiều nghiên cứu cho thấy nhân sâm có thể hỗ trợ ổn định huyết áp ở người huyết áp thấp, nhưng việc sử dụng cần tuân thủ nguyên tắc an toàn để tránh rủi ro không mong muốn.

Đối tượng nên tránh

Người nào không nên dùng cao hồng sâm? Một số nhóm người không nên hoặc cần đặc biệt thận trọng khi sử dụng hồng sâm:

  • Người đang điều trị bằng thuốc kháng đông máu (warfarin), thuốc hạ huyết áp hoặc thuốc hạ đường huyết, do có nguy cơ tương tác dược lý.
  • Người mắc bệnh tự miễn (như lupus ban đỏ hệ thống, viêm khớp dạng thấp), bệnh ung thư nhạy cảm hormon (ung thư vú, tử cung).
  • Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú vì chưa có đủ dữ liệu chứng minh an toàn tuyệt đối [7].

Liều dùng và cách dùng khuyến nghị

Các thử nghiệm lâm sàng ghi nhận nhân sâm an toàn khi sử dụng ở liều 1–4 g chiết xuất chuẩn hóa/ngày, với liều tối đa không vượt quá 6 g chiết xuất chuẩn hóa/ngày [8].

  • Thời điểm sử dụng: nên uống vào buổi sáng sau bữa ăn để cơ thể hấp thu tốt hơn và tránh tình trạng mất ngủ khi dùng buổi tối.
  • Chu kỳ sử dụng: duy trì liên tục trong 8–12 tuần, sau đó nghỉ 2–4 tuần để giảm nguy cơ lờn tác dụng và hạn chế phản ứng phụ.

Cách dùng theo chu kỳ không chỉ nâng cao hiệu quả sinh lý của hồng sâm mà còn giúp cơ thể thích nghi tốt hơn.

Tác dụng phụ có thể gặp

Phần lớn người sử dụng nhân sâm dung nạp tốt. Tuy nhiên, một số phản ứng phụ nhẹ đã được báo cáo, bao gồm:

  • Thường gặp: nhức đầu, tiêu chảy, mất ngủ, chóng mặt, ngứa da.
  • Hiếm gặp: dị ứng, phát ban ở cơ địa nhạy cảm.

Do đó, người bệnh cần theo dõi cơ thể trong 1–2 tuần đầu khi bắt đầu sử dụng, nếu có biểu hiện bất thường nên ngưng dùng và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Infographic về 4 quy tắc vàng khi dùng sâm cho người huyết áp thấp: bắt đầu liều thấp, uống buổi sáng, dùng theo chu kỳ và tham khảo bác sĩ.
An toàn là trên hết. Luôn tuân thủ 4 quy tắc này khi sử dụng hồng sâm.

Vì sao người huyết áp thấp nên ưu tiên sử dụng Hồng Sâm Hàn Quốc thay vì nhân sâm thông thường

Không phải loại nhân sâm nào cũng mang lại hiệu quả giống nhau. Hồng sâm Hàn Quốc 6 năm tuổi được coi là lựa chọn tối ưu cho người huyết áp thấp nhờ những ưu điểm sau:

  • Hàm lượng ginsenosid cao hơn: Nghiên cứu phân tích thành phần cho thấy hồng sâm 6 năm tuổi có hàm lượng ginsenosid (đặc biệt là Rg1, Rb1, Rg3) cao hơn đáng kể so với nhân sâm tươi hoặc bạch sâm, giúp tăng hiệu lực sinh học trong việc ổn định huyết áp [9].
  • Giàu polysaccharide và hợp chất AFG: Hai thành phần này đóng vai trò chống oxy hóa, cải thiện chức năng nội mạc và điều hòa giãn mạch, nhờ đó hỗ trợ ổn định huyết áp tốt hơn.
  • Quy trình chế biến chuẩn Hàn Quốc: Nhờ phương pháp hấp sấy nhiều lần, hồng sâm không chỉ được bảo quản lâu dài mà còn hình thành thêm các ginsenosid chuyển hóa (như Rg2, Rh1, Rg3), giúp tăng tác dụng dược lý.
  • Hiệu quả lâm sàng rõ rệt: So với nhân sâm chưa qua chế biến, hồng sâm Hàn Quốc cho thấy kết quả tích cực hơn trong việc giảm tần suất tụt huyết áp cấp tính và cải thiện triệu chứng mệt mỏi, hoa mắt ở bệnh nhân huyết áp thấp.
Hình ảnh so sánh trực quan giữa nhân sâm tươi và hồng sâm 6 năm tuổi, cho thấy hồng sâm có màu sẫm và hàm lượng ginsenoside cao hơn.
Không phải loại sâm nào cũng giống nhau. Khám phá lý do hồng sâm được ưu tiên lựa chọn.

Kết luận

Có thể khẳng định rằng, nhân sâm & hồng sâm Hàn Quốc là lựa chọn an toàn và hiệu quả cho người huyết áp thấp khi được sử dụng đúng liều lượng, đúng đối tượng và có sự tư vấn y khoa. Các bằng chứng lâm sàng đã chỉ ra hồng sâm giúp ổn định huyết áp, hạn chế tụt áp cấp tính và cải thiện sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, người bệnh cần tham khảo bác sĩ trước khi sử dụng, đặc biệt nếu đang dùng thuốc tim mạch, thuốc kháng đông hoặc có bệnh nền mạn tính

Mục lục