Nhiều người ca ngợi về công dụng của hắc sâm Hàn Quốc với sức khỏe con người như một loại “thần dược” từ xứ sở kim chi, thậm chí nó còn được truyền tụng trong sách cổ và diễn đàn sức khỏe hiện đại. Tuy nhiên, đây có phải là sự thật không hay chỉ là phóng đại? Hãy cùng Vitamax đi tìm câu trả lời.
Những công dụng của hắc sâm Hàn Quốc được khoa học công nhận
Nhờ quá trình chế biến đặc biệt (hấp và sấy 9 lần), hắc sâm chứa hàm lượng dưỡng chất vượt trội, đặc biệt là hoạt chất ginsenoside, mang lại những công dụng tuyệt vời cho sức khỏe được khoa học chứng minh.
Tăng cường hệ miễn dịch và kháng viêm
Vào lúc giao mùa thời điểm dễ bị bệnh, hắc sâm giúp cơ thể chống lại vi khuẩn và virus nhờ khả năng kháng viêm mạnh mẽ.
Các nghiên cứu được công bố như của Wang và cộng sự (2021) trên Frontiers in Immunology và Li và cộng sự (2022) trên Foods, đã chỉ ra những lợi ích tuyệt vời của hắc sâm.
Hắc sâm giúp các tế bào miễn dịch T hoạt động mạnh mẽ hơn và thúc đẩy sản xuất IgA – một loại kháng thể quan trọng. Ngoài ra, nó còn cân bằng hệ vi sinh vật trong đường ruột, giúp cơ thể bạn xây dựng “lá chắn” bảo vệ cả bên trong lẫn bên ngoài.
Bên cạnh đó, hắc sâm còn hoạt động như một “người hùng” chống viêm, ngăn chặn các tín hiệu gây viêm (như NF-κB hay TLR4/MyD88) và làm dịu các cytokine gây sưng tấy. Đồng thời, nó còn bảo vệ “hàng rào” đường ruột, giúp cơ thể khỏe mạnh và ít viêm nhiễm hơn.
Hỗ trợ phòng ngừa ung thư và giảm tác dụng phụ của hóa trị
Hóa trị thường khiến cơ thể mệt mỏi và suy yếu hệ miễn dịch. Một bài nghiên cứu trong International Journal of Molecular Sciences chỉ ra rằng hắc sâm có thể làm giảm tác dụng phụ của hóa trị thông qua việc bảo vệ tế bào khỏi stress oxy hóa và cải thiện chức năng miễn dịch, giúp cơ thể bạn “chiến đấu tốt hơn với bệnh ung thư.
Hơn nữa, các thành phần ginsenosides Rg3, Rh2 và Rg5 của hắc sâm còn có khả năng đối phó với ung thư. Cụ thể:
Rg3 hoạt động như “một người gác cổng”, ngăn tế bào ung thư xâm nhập bằng cách làm gián đoạn chu kỳ phát triển của chúng và kích thích các tế bào xấu “tự hủy”. Rh2 ngăn chặn sự phát triển của một số loại ung thư, bao gồm ung thư túi mật, tuyến tụy, vú, và gan. Trong khi đó, Rg5 ngăn chặn khối u phát triển thêm.
Bảo vệ và cải thiện chức năng gan
Một nghiên cứu được đăng trên Journal of Ginseng Research năm 2019 đã khám phá tác dụng của hắc sâm đối với tế bào gan chuột bị tổn thương. Kết quả cho thấy hắc sâm có khả năng bảo vệ nó khỏi tác hại của stress oxy hóa bằng cách giảm các phân tử gây hại (ROS), tăng cường các enzyme chống oxy hóa, và kích hoạt con đường Nrf2 – một cơ chế giúp tế bào gan khỏe mạnh hơn.
Đối với con người, thành phần ginsenosides giúp tăng cường khả năng giải độc gan và bảo vệ gan khỏi tổn thương, giải rượu và ổn định men gan. Từ đó, nó ngăn ngừa các bệnh như viêm gan, xơ gan và gan nhiễm mỡ.
Hỗ trợ điều hòa đường huyết và phòng ngừa tiểu đường
Hắc sâm có khả năng cải thiện tình trạng đái tháo đường nhờ chiết xuất ethanol, giúp cân bằng lượng đường trong máu và tăng cường hoạt động của tế bào beta tiết insulin trong tuyến tụy.
Cụ thể, nghiên cứu chỉ ra rằng chiết xuất hắc sâm có thể giúp kiểm soát đường huyết ở chuột bị tiểu đường type 1. Cụ thể, nó giảm lượng đường trong máu khi đói, hỗ trợ cơ thể xử lý glucose tốt hơn và tăng cường hoạt động của các gen quan trọng (như GLUT4) giúp chuyển hóa đường.
Điều hòa cholesterol và hỗ trợ phòng ngừa béo phì
Hắc sâm thúc đẩy quá trình tổng hợp protein, giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng chlesterol tốt (HDL), từ đó hỗ trợ điều hòa huyết áp và phòng ngừa các bệnh liên quan đến tim mạch và béo phì.
Nghiên cứu khoa học cũng cho thấy chiết xuất hắc sâm làm giảm đáng kể mức cholesterol toàn phần, cholesterol LDL và triglyceride (TG) trong huyết thanh của chuột có chế độ ăn giàu chất béo.
Chống oxy hóa và làm đẹp da
Ngoài ra, hàm lượng polyphenol cao của hắc sâm còn có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp làm chậm quá trình lão hóa, làm trắng da và giảm nếp nhăn. Các ginsenosides như Rg5 VÀ Rk1 đặc biệt hiệu quả trong việc cải thiện làn da.
Cải thiện trí nhớ và tăng cường sự tập trung
Thành phần saponin Rg2 trong hắc sâm giúp tăng lưu lượng máu lên não, cải thiện trí nhớ và khả năng tập trung. Ngoài ra, nó còn làm dịu các cơn đau đầu thần kinh và kích thích hoạt động của tế bào tủy.
Cụ thể, nghiên cứu khoa học cho thấy Chuột 3xTg-AD được điều trị bằng ginsenoside Rg2 cải thiện đáng kể về trí nhớ không gian trong bài kiểm tra Y-maze, so với nhóm đối chứng (chuột Alzheimer không điều trị).
So sánh thực tế: hắc sâm, hồng sâm, bạch sâm - loại nào phù hợp với bạn?
Nhân sâm Hàn Quốc có 3 loại chính như hắc sâm, hồng sâm và bạch sâm. Hãy cùng Vitamax so sánh để biết tại sao nhiều người yêu thích hắc sâm.
Lưu ý quan trọng khi sử dụng hắc sâm hàn quốc
Để sử dụng hắc sâm hiệu quả và an toàn, bạn cần lưu ý một số điều sau:
Sử dụng đúng liều lượng
Hắc sâm có dược tính mạnh nên bạn không nên lạm dụng. Luôn tuân thủ liều lượng theo hướng dẫn của chuyên gia và nhà sản xuất giúp bạn tránh các phản ứng phụ không mong muốn.
Thời điểm sử dụng lý tưởng
Buổi sáng là thời gian tốt nhất để dùng hắc sâm, giúp cơ thể hấp thu dưỡng chất tối ưu. Trong khi đó, dùng hắc sâm vào buổi tối có thể kích thích não bộ, gây khó ngủ hoặc mất ngủ.
Những trường hợp không nên dùng
Bạn không nên sử dụng hắc sâm nếu nằm trong các trường hợp sau:
- Người đang bị đau bụng, tiêu chảy, cảm lạnh, xuất huyết hoặc có hệ tiêu hóa yếu.
- Người mới phẫu thuật hoặc chuẩn bị phẫu thuật nên tránh sử dụng hắc sâm để không ảnh hưởng đến quá trình hồi phục.
- Nếu bạn thường bị lạnh bụng hoặc có cơ địa nhạy cảm, cũng cần thận trọng.
Kiêng kỵ khi sử dụng
- Tránh ăn các món có tính hàn, vị đắng như ốc, hến, khổ qua vì hắc sâm có tính mát. Sự kết hợp này có thể gây mất cân bằng cho cơ thể.
- Không dùng hắc sâm cùng bia, rượu, cà phê hoặc các chất kích thích để tránh làm giảm hiệu quả hoặc gây phản ứng không tốt.
- Nếu đang dùng thuốc đặc trị, bạn nên dùng hắc sâm sau ít nhất 2 giờ uống thuốc để không gây ra tương tác thuốc.
- Hắc sâm và lê tô có tính chất tương phản nên đừng kết hợp chúng lại với nhau để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Đừng sử dụng dụng cụ bằng đồng để chế biến hắc sâm vì kim loại có thể làm giảm chất lượng và dược tính của sản phẩm.
Mặc dù đắt tiền hơn nhưng trong tất cả các loại sâm, hắc sâm cho giá trị dinh dưỡng cao nhất tới sức khỏe. Tuy nhiên, bạn nên đọc kỹ lưu ý khi sử dụng để đảm bảo an toàn và phát huy tối đa công dụng của hắc sâm Hàn Quốc.
