Bệnh tim mạch hiện nay là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hơn 17,9 triệu ca tử vong do bệnh tim mạch, chiếm khoảng 32% tổng số ca tử vong trên thế giới [0]. Các nghiên cứu hiện đại đã chứng minh nhiều loại dược liệu thiên nhiên chứa hợp chất sinh học có khả năng chống oxy hóa, hạ huyết áp, cải thiện mỡ máu và tăng cường lưu thông tuần hoàn. Hãy cùng Viatamax tìm hiểu chi tiết về 10+ loại thảo dược tốt cho tim mạch nên uống mỗi ngày để bạn có thể áp dụng an toàn và hiệu quả.
10+ loại thảo dược tốt cho tim mạch nên sử dụng hằng ngày
Trà xanh
Trà xanh giàu catechin, trong đó EGCG chiếm 48–55% [1]. Đây là nhóm flavonoid mạnh mẽ với khả năng chống oxy hóa và điều hòa lipid máu.
Công dụng tim mạch
- Một phân tích gộp từ 55 nghiên cứu lâm sàng cho thấy trà xanh giúp giảm cholesterol toàn phần 7,62 mg/dL, đồng thời tăng HDL-C 1,85 mg/dL [2].
- Trà xanh còn giúp hạ huyết áp tâm trương trung bình 0,87 mmHg, qua đó cải thiện chức năng mạch máu ở nhóm người thừa cân và có nguy cơ tim mạch [2].
- Cơ chế chính là nhờ EGCG làm tăng sản xuất nitric oxide (NO), từ đó giãn mạch và cải thiện chức năng nội mô [1].
Liều & cách dùng: Uống 2–3 tách trà xanh/ngày (tương đương 200–300 mg EGCG). Tránh uống ngay sau bữa ăn để không ảnh hưởng đến hấp thu sắt. Người nhạy cảm caffein không nên uống quá 5 tách/ngày. Bên cạnh trà xanh cũng được xem như là thảo dược chống lão hóa khi sử dụng thường xuyên mỗi ngày.
Hồng sâm Hàn Quốc (Nhân sâm đỏ)
Hồng sâm chứa hàm lượng cao ginsenoside gồm Rg1 (2,01–4,9 mg/g), Rb1 (5,16–8,7 mg/g), và Rg3 (0,22–1,04 mg/g) [3]. Đây là các saponin triterpen nổi tiếng với tác dụng điều hòa tim mạch.
Công dụng với tim mạch
- Loại thảo dược hàn quốc này giúp tăng hoạt tính SOD từ 965→1299 U/mg protein, GSH-Px từ 95,7→139,5 U/mg, đồng thời giảm MDA từ 19,7→13,6 nmol/mg, hỗ trợ chống oxy hóa và bảo vệ cơ tim [3] .
- Hồng sâm cải thiện phân suất tống máu (EF) từ 65,7%→82,6%, hiệu quả rõ rệt trong phục hồi chức năng tim [4].
- Hoạt chất Rg3 được chứng minh có khả năng giúp giãn mạch và hạ huyết áp ở chuột tăng huyết áp [5].
Liều & cách dùng: Dùng 1–2 g hồng sâm khô/ngày, có thể nhai trực tiếp hoặc pha trà. Người bị cao huyết áp nặng hoặc phụ nữ mang thai nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Hắc sâm Hàn Quốc
Quá trình hấp – sấy nhiều lần giúp hắc sâm tăng hàm lượng ginsenoside Rg3, Rg5, Rk1, đồng thời tạo ra các sản phẩm phản ứng Maillard có hoạt tính sinh học mạnh hơn các dược liệu thông thường [6].
Tác dụng với tim mạch:
- Hắc sâm có khả năng ức chế HMG-CoA reductase, enzyme chính trong tổng hợp cholesterol, nhờ đó làm giảm lipid máu mạnh hơn hồng sâm [6].
- Ngoài ra, hắc sâm giúp tăng SOD, GSH và giảm ROS, thể hiện vai trò quan trọng trong việc giảm stress oxy hóa, ngăn ngừa xơ vữa mạch máu [6].
- Một nghiên cứu lâm sàng kéo dài 12 tuần khẳng định hắc sâm an toàn và ít gây tác dụng phụ nghiêm trọng, có thể sử dụng lâu dài cho người có bệnh tim mạch mạn tính [7].
Liều & cách dùng: 500 mg – 1 g cao hắc sâm/ngày, nên dùng gián đoạn (3 tuần dùng, 1 tuần nghỉ) để đạt hiệu quả tốt.
Nấm linh chi
Nấm linh chi là thảo dược thiên nhiên được ứng dụng rộng rãi trong chăm sóc sức khỏe tim mạch, đặc biệt phù hợp với người trung niên và cao tuổi có nguy cơ mỡ máu, huyết áp cao. Thảo dược này chứa polysaccharide β-glucan và triterpenoid (ganoderic acid) – những hợp chất đã được chứng minh có khả năng điều hòa miễn dịch và bảo vệ mạch máu [8].
Công dụng tim mạch:
- Nấm linh chi giúp giảm cholesterol máu thông qua cơ chế ức chế enzym HMG-CoA reductase, từ đó ngăn ngừa hình thành mảng xơ vữa [9].
- Các hợp chất triterpenoid có khả năng giảm quá trình oxy hóa LDL, bảo vệ thành mạch khỏi tổn thương do gốc tự do – một yếu tố chính dẫn đến xơ vữa động mạch [8].
- Đồng thời, tăng sản xuất nitric oxide (NO) giúp giãn mạch, cải thiện lưu thông tuần hoàn và ổn định huyết áp [9].
Liều & cách dùng: Dùng 1–3 g cao linh chi/ngày hoặc 2–5 g nấm khô/ngày, hãm với nước sôi 20–30 phút để chiết xuất tối đa hoạt chất.
Tỏi
Trong nhóm các loại thảo dược tốt cho tim mạch, tỏi là lựa chọn đơn giản, gần gũi nhưng hiệu quả được chứng minh rõ ràng qua nghiên cứu lâm sàng. Tỏi giàu allicin, S-allyl cysteine và ajoene, các hợp chất chứa lưu huỳnh có tác dụng chống oxy hóa, chống viêm và bảo vệ hệ tim mạch [10].
Công dụng tim mạch:
- Tỏi có khả năng giảm cholesterol toàn phần và đồng thời tăng HDL-C, giúp cải thiện hồ sơ lipid máu [11].
- Nghiên cứu y học thực nghiệm cho thấy allicin ức chế men ACE, kích thích giải phóng NO, nhờ đó hạ huyết áp hiệu quả [12].
- Ngoài ra, tỏi còn có đặc tính chống viêm mạnh mẽ, thể hiện qua việc giảm nồng độ IL-6, TNF-α và CRP giảm nguy cơ gât các bệnh về tim mạch [13].
Liều & cách dùng: Nên dùng 1–2 tép tỏi sống/ngày hoặc 600–1.200 mg chiết xuất tỏi. Dạng tỏi sống giữ được nhiều hoạt chất hơn so với chế biến. Người đang dùng thuốc chống đông cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung.
Đông trùng hạ thảo
Đông trùng hạ thảo được xếp vào nhóm thảo dược tốt cho tim mạch nhờ khả năng kết hợp vừa bảo vệ tim, vừa cải thiện chuyển hóa lipid và chống viêm. Thảo dược này chứa cordycepin (3’-deoxyadenosine), adenosine và polysaccharide – những hợp chất có tác động đa chiều đến sức khỏe tim mạch [14].
Công dụng tim mạch:
- Nghiên cứu đã chỉ ra cordycepin có khả năng ổn định nhịp tim, điều hòa kênh ion Ca²⁺/Na⁺, qua đó ngăn ngừa loạn nhịp [14].
- Thử nghiệm trên động vật chứng minh dược liệu này giúp giảm LDL-C và triglycerid, cải thiện rối loạn chuyển hóa lipid [15].
- Đông trùng hạ thảo còn có tác dụng chống viêm mạnh thông qua ức chế NF-κB, làm giảm các cytokine tiền viêm như TNF-α, IL-1β [16].
Liều & cách dùng: Dùng 1–3 g đông trùng khô/ngày hoặc 250–500 mg chiết xuất chuẩn hóa. Có thể hãm làm trà thảo dược tốt cho tim mạch, nấu cháo hoặc dùng chung trong các món canh bồi bổ.
Tinh dầu thông đỏ
Thành phần chính gồm α-pinene (25–35%), β-caryophyllene (8–15%) và limonene (5–10%), là các monoterpene và sesquiterpene có hoạt tính sinh học cao [17].
Công dụng tim mạch:
- Trong nghiên cứu thực nghiệm, tinh dầu thông đỏ giúp tăng biểu hiện thụ thể LDL (LDLR), từ đó giảm cholesterol máu hiệu quả [17].
- Đồng thời, hoạt chất này còn giảm MDA và tăng hoạt tính enzyme chống oxy hóa trong mô tim, góp phần bảo vệ tế bào cơ tim khỏi stress oxy hóa [18].
- Ngoài ra, sử dụng tinh dầu thông đỏ đều đặn giúp cải thiện chuyển hóa lipid, giảm tình trạng béo phì – một yếu tố nguy cơ lớn của bệnh tim mạch [18].
Liều & cách dùng: Dùng 1–2 viên tinh dầu thông đỏ mỗi ngày sau các bữa ăn chính để đạt hiệu quả tối ưu.
Dầu hạt lanh
Dầu hạt lanh giàu acid alpha-linolenic (ALA) chiếm 50–60% và lignan SDG (secoisolariciresinol diglucoside), hợp chất thực vật này đảm nhiệm chống oxy hóa và điều hòa nội tiết [19].
Công dụng tim mạch
- Hạ huyết áp: Nghiên cứu sinh lý học tim mạch cho thấy ALA được chuyển hóa thành EPA và DHA, có khả năng giãn mạch và giảm huyết áp thông qua cơ chế điều hòa prostaglandin [20].
- Chống viêm: Dầu hạt lanh làm giảm đáng kể các chỉ số viêm ở bệnh nhân rối loạn lipid máu [19].
- Chống loạn nhịp: Thử nghiệm trên động vật chứng minh ALA trong dầu hạt lanh giúp ổn định nhịp tim và giảm nguy cơ rung thất, góp phần bảo vệ cơ tim trong tình trạng thiếu máu cục bộ [20].
Liều & cách dùng: Uống 10 ml/ngày (tương đương 1 thìa canh), không đun nóng trực tiếp. Cách dùng tối ưu là pha vào salad hoặc sinh tố, vừa bảo toàn hoạt chất, vừa dễ hấp thu.
Địa hoàng
Địa hoàng là thảo dược thiên nhiên có giá trị cao trong hỗ trợ phục hồi cơ tim sau thiếu máu cục bộ, rất đáng lưu ý cho các phác đồ y học cổ truyền hiện đại. Thảo dược này chứa catalpol và acteoside có hoạt tính chống oxy hóa mạnh [21].
Công dụng tim mạch
- Bảo vệ sau nhồi máu cơ tim: Nghiên cứu trên mô hình động vật cho thấy chiết xuất địa hoàng giảm diện tích nhồi máu từ 52,3% xuống 31,2%, đồng thời cải thiện phân suất tống máu (EF) rõ rệt [21].
- Tái tạo mạch máu: Nghiên cứu hiện đại khẳng định catalpol trong địa hoàng kích hoạt tế bào gốc nội mô (EPC), từ đó thúc đẩy hình thành mạch máu mới ở vùng tổn thương cơ tim [22].
Liều & cách dùng: Dùng 6–12 g thuốc sắc/ngày, thường kết hợp cùng đan sâm, bạch thược trong bài thuốc hỗ trợ tim mạch.
Bạch quả
Lá bạch quả chứa flavonoid (24%) và terpenoid (6%), ginkgolide và bilobalide, đây là những hoạt chất có tác dụng tăng lưu thông máu [23].
Công dụng tim mạch:
- Giãn mạch và cải thiện vi tuần hoàn: Bạch quả giúp tăng NO và prostacyclin, từ đó giãn cơ trơn mạch máu và cải thiện dòng chảy mạch vành【PMC9855530】.
- Cải thiện lưu lượng máu não – tim – võng mạc: Các thử nghiệm lâm sàng ghi nhận chiết xuất bạch quả tăng tưới máu tại não, tim và mắt, hỗ trợ phòng ngừa biến chứng do thiếu máu cục bộ [24].
- Điều hòa nhịp tim: Tác động trực tiếp lên kênh HCN2/4 tại nút xoang, giúp giảm QT interval và hạn chế rối loạn nhịp [23].
Liều & cách dùng: 120–240 mg chiết xuất bạch quả mỗi ngày, chia 2–3 lần, dùng sau bữa ăn để giảm kích ứng dạ dày.
Lời khuyên sử dụng an toàn các loại thảo dược tốt cho tim mạch
Mặc dù các loại thảo dược thiên nhiên trên có nhiều lợi ích, song để an toàn và hiệu quả tối đa cần lưu ý:
- Không kết hợp tùy tiện với thuốc kê đơn, đặc biệt là thuốc chống đông (warfarin, aspirin).
- Dùng đúng liều khuyến nghị, theo dõi định kỳ huyết áp, mỡ máu và nhịp tim.
- Kết hợp chế độ ăn ít muối, nhiều rau xanh, dầu thực vật, cá giàu omega-3, và tập thể dục 30 phút/ngày.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng khi sử dụng lâu dài hoặc phối hợp nhiều thảo dược cùng lúc.
Kết luận
Các nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh rõ ràng hiệu quả của hơn 11 loại thảo dược tốt cho tim mạch trên. Với cơ chế chống oxy hóa, hạ mỡ máu, giãn mạch, cải thiện tuần hoàn và ổn định nhịp tim, các thảo dược này mang đến giải pháp hỗ trợ phòng ngừa bệnh tim mạch an toàn và bền vững.
Nếu bạn đang tìm kiếm sản phẩm thảo dược hỗ trợ tim mạch an toàn, hiệu quả và có nguồn gốc thiên nhiên, hãy tham khảo ngay bộ sản phẩm từ Vitamax – đơn vị uy tín cung cấp Hồng sâm Hàn Quốc, Hắc sâm, Nấm linh chi, Đông trùng hạ thảo, Tinh dầu thông đỏ, Yến sào, An cung ngưu và Mật ong.
Giải đáp nhanh về các loại thảo dược tốt cho tim mạch
1. Uống gì để hỗ trợ tim mạch?
Bạn có thể dùng trà xanh, tỏi, dầu hạt lanh hoặc chiết xuất bạch quả. Các nghiên cứu cho thấy chúng giúp giảm cholesterol, hạ huyết áp và cải thiện tuần hoàn máu.
2. Loại cây gì uống tốt cho tim mạch?
Các loại cây dược liệu như trà xanh, hoàng kỳ, địa hoàng và nấm linh chi đều có công bố khoa học chứng minh tác dụng bảo vệ mạch máu và cơ tim.
3. Tim đập nhanh nên uống nước gì?
Người có tình trạng tim đập nhanh nên ưu tiên trà thảo dược nhẹ như trà xanh loãng, nước linh chi, hoặc nước ngâm đông trùng hạ thảo vì chúng giúp ổn định nhịp tim, điều hòa kênh ion và tăng cường tuần hoàn.
